Begroting 2013 : tekst toelichting gemeenteraad 17/12/2012
Het vet is van de soep
 
Toelichting bij het budget van het dienstjaar 2013
Het budget voor het dienstjaar 2013 is vooreerst wat men noemt ‘een technische begroting’. We willen de traditie van een tijdige begroting, dit is ten laatste in gemeenteraad december, in stand houden. Met dit budget voorzien we de werkingsmiddelen tot de opmaak van het meerjarenplan voor de volgende legislatuur rond april – mei 2013.
Dit budget is het laatste in de vertrouwde stijl. Vanaf 2014 schrijven we ons in in het nieuwe systeem van budgeteren : De beheers-en beleidscyclus.
Het implementeren van dit nieuwe systeem vereist in de eerste plaats begrotingsdiscipline : dat wil zeggen tijdig budget en tijdig opmaken van de rekeningen van het vorige dienstjaar.
Hierin is Merchtem een voorbeeld :  niet één opmerking van de toeziende overheid de voorbije twaalf jaar. Onze dank gaat hierbij zeker uit naar onze financiële dienst die overigens deze legislatuur niet minder dan drie ontvangers heeft gehad.
Het past ook hier  Luc Van Weyenberg te danken voor zijn dagelijks werk aan de begroting en de rekening. Het gemeentehuis mag gerust afbranden : een kopie van de kleinste bestelbon vindt men bij Luc ! Niet enkel het stipt bijhouden van de gegevens maar ook de analyse die voortvloeit uit zijn duizenden Exel tabellen is legendarisch.
In de tweede plaats vereist de Beheers- en Beleidscyclus een budget dat in evenwicht is voor wat we tot nu toe ‘de gewone dienst’ noemen.
 
Zoals reeds vorig jaar gezegd en het weze dit jaar herhaald : wetende dat er bij het O.C.M.W. een overschot is van 1.000.000 € is het budget in evenwicht. Immers het overschot bij het O.C.M.W. is er door het feit dat de gemeentelijke bijdrage aan het O.C.M.W. blijkbaar hoger was dan wat effectief nodig was.
 
We zijn dus klaar om in te stappen in de Beheers-en Beleidscyclus : we voldoen aan de formele en inhoudelijke criteria die daartoe zijn gesteld.
Ook al is dit budget ‘een technische begroting’, een trend is alvast duidelijk gezet : om het ambitieuze investeringsprogramma te kunnen realiseren moet er in de gewone dienst bespaard worden.
Elke uitgave is bekeken, gewikt en gewogen. Heel wat posten die nu nog in het budget zijn opgenomen zullen in de besprekingen van de meerjarenplanning en de eerste begrotingswijziging  stuk voor stuk overlopen worden. Hierbij zullen uitgaven verminderd worden, maar waar nodig ook radicaal geschrapt worden.
 
Waarom ? Reeds drie jaar heb ik bij elke toelichting van de begroting gewaarschuwd voor een structureel probleem in de inkomsten van de gemeente. De inkomsten uit dividenden zijn omzeggens herleid tot nul. Maar ook de inkomsten uit de personenbelastingen dalen door de algemene financiële en economische crisis : door het feit dat we als gemeente die inkomsten op de personenbelasting heffen op de effectieve inkomsten van twee jaar eerder, voelen wij de crisis als het ware met twee jaar vertraging aan.
Merchtem heeft gelukkig door een bevolkingstoename een hogere belastingsbasis : de taart werd groter bij wijze van spreken. Ook wat de opcentiemen onroerende voorheffing betreft : door de bouw van meergezinswoningen zijn er nu eenmaal meer inkomsten uit de opcentiemen onroerende voorheffing ook hier dus een grotere taart.
 
Minder inkomsten maar ook meer uitgaven : energiekosten, personeelskosten het zijn structurele uitgaven die al jaren in de lift zitten.
 
De eenvoudigste maatregel zou geweest zijn : 1 % belastingsverhoging en optrekken van opcentiemen onroerende voorheffing met 100 . Dit zou ons budget in de gewone dienst met 1.069.915.70 € doen stijgen.  ‘Klaar is Kees’.
 
Die optie heeft de huidige, en uiteraard ook de volgende meerderheid uitdrukkelijk niet genomen.
 
Zoals in de vorige toelichtingen bij de begroting en de rekeningen gesteld en ook in de verkiezingscampagne klaar en duidelijk gemeld : Merchtem financieel gezond houden zal gebeuren met een mix van besparingsmaatregelen, actief patrimoniumbeleid, creativiteit en waar nodig belastingsverhogingen.
 
De klemtoon ligt duidelijk op besparen. Om het op zijn Merchtems te zeggen : “het vet is van de soep”. Beloofde investeringen komen er, maar worden meer gespreid in de tijd.